اول اردیبهشت در یک گردش بهاری در مسیر دورود به چشمه راکن و دامنه پریزکوه
گزارش تصویری کامل را در ادامه مطلب ببینید
اول اردیبهشت در یک گردش بهاری در مسیر دورود به چشمه راکن و دامنه پریزکوه
گزارش تصویری کامل را در ادامه مطلب ببینید
زمانی که دونالد ترامپ در ژانویه برای دومین بار به عنوان رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا سوگند یاد کرد، وعدهای داد. او به مخاطبان داخلی و جهانیاش گفت: «افتخارآمیزترین میراث من، صلحآفرینی و اتحاد بخشی خواهد بود.»
سپس، اندکی بیش از صد روز بعد، در جریان نخستین سفر خارجی خود – که به سه کشور ثروتمند عربی انجامید – با افتخار گفت که در حال عمل به همان وعده است.
او با اشاره به جنگ اوکراین گفت: «میتوانم به شما بگویم که جهان در حال حاضر مکان بسیار امنتری است. فکر میکنم ظرف دو یا سه هفته میتوانیم مکانی بسیار امنتر داشته باشیم.»
اما «بهترین صلحآفرین جهان» که خود این لقب را به خود داده، واقعا تا چه اندازه پیشرفت داشته است؟ آیا ترامپ جهان را به جایی امنتر، یا خطرناکتر تبدیل میکند؟
✍ دکتر ابراهیم خدائی
🔹 مجله فارن افرز
✍ ولی نصر استاد دانشگاه جانز هاپکینز
🌿 ترامپ در جریان سفر به خاورمیانه چندین اقدام غیرمنتظره انجام داد که حتی چند هفته قبل از آن نیز قابل پیشبینی نبود. یکی از این اقدامات، ملاقات غافلگیرکننده او با احمد الشرع، رهبر جدید سوریه، و لغو تحریمهای آمریکا علیه این کشور بود، علیرغم سابقه الشرع به عنوان رهبر یک گروه اسلامگرای تندرو. مورد دیگر، تصمیم او برای عدم گنجاندن اسرائیل در برنامه سفرش بود، با وجود تلاشهای مستمر دولت او برای پایان دادن به جنگ در غزه. این سفر پس از تصمیم دولت آمریکا در اوایل ماه مه برای امضای آتشبس دوجانبه با حوثیهای یمن انجام شد، بدون مشورت یا مشارکت اسرائیل. این تحولات، همراه با آغاز گفتوگوهای مستقیم ترامپ با ایران — اقدامی که اسرائیل به شدت با آن مخالف است اما رهبران عرب خلیج فارس از آن استقبال کرده و حتی به تسهیل آن کمک کردند — نشان میدهد که توازن قدرت منطقهای پس از حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تا چه حد تغییر کرده است.
تغییر چهره ژئوپلیتیک خاورمیانه
جنگ غزه چهره ژئوپلیتیک خاورمیانه را دگرگون کرده است. در سالهای پیش از حمله ۷ اکتبر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و دیگر کشورهای خلیج فارس، همانند اسرائیل، ایران و ائتلاف نیروهای نیابتی آن را بزرگترین تهدید منطقه میدانستند. آنها از سیاست «فشار حداکثری» دولت اول ترامپ علیه تهران حمایت کردند و به عادیسازی روابط با اسرائیل روی آوردند. اما امروز وضعیت به شدت تغییر کرده است. پس از بیست ماه جنگ، ایران دیگر آن تهدید سابق برای جهان عرب به نظر نمیرسد. در مقابل، اسرائیل بیش از پیش به یک هژمون منطقهای تبدیل شده است.
در این میان، متحدان عرب واشنگتن و اسرائیل در دو جبهه متضاد درباره مزایای یک توافق هستهای جدید قرار گرفتهاند. اسرائیل همچنان هرگونه توافق را خط نجات جمهوری اسلامی میداند و از دولت ترامپ خواستهاست به جای دیپلماسی، با اقدام نظامی تأسیسات هستهای ایران را نابود کند. اما کشورهای خلیج فارس از وقوع جنگی جدید و بالقوه غیرقابل کنترل در همسایگی خود هراس دارند و حل دیپلماتیک اختلاف با تهران را برای امنیت و ثبات منطقه حیاتی میدانند. آنها همچنین از شکلگیری خاورمیانهای که اسرائیل در آن دست باز داشته باشد، حتی در صورت عادیسازی روابط، نگران هستند. در تلاش برای ایجاد توازن جدید بین اسرائیل و ایران، کشورهای خلیج فارس به بازیگران اصلی فشار ترامپ برای توافق هستهای جدید تبدیل شدهاند. هدف مشترک آنها تبدیل شدن به محور نظم منطقهای بازتعریف شده است.
شکست سیاست فشار
برای درک عمق تغییر موضع کشورهای خلیج فارس درباره ایران، یادآوری واکنش عربستان و امارات به اولین توافق هستهای آمریکا و ایران یک دهه پیش ضروری است. هنگامی که ایران و آمریکا در ژوئیه ۲۰۱۵ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را امضا کردند، کشورهای خلیج همانند اسرائیل نگران بودند که این توافق نفوذ منطقهای ایران را تقویت کند. در آن زمان، جهان عرب هنوز در حال بهبودی از قیامهای مردمی بهار عربی در سالهای ۲۰۱۰-۲۰۱۱ بود که حاکمان قدرتمند سابق را سرنگون کرده و به جنگهای داخلی در لیبی، سوریه و یمن دامن زده بود. ایران از این آشفتگیها بهره برد و حوزه نفوذی از شبهجزیره عربستان تا شامات ایجاد کرد. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در سخنرانی مارس ۲۰۱۵ خود در کنگره آمریکا هشدار داد: «اکنون ایران بر چهار پایتخت عربی — بغداد، دمشق، بیروت و صنعا — تسلط دارد.» کشورهای عرب خلیج فارس نیز همانند اسرائیل نگران بودند که آمریکا در پیگیری توافق هستهای، تهدید روزافزون جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی آن را نادیده گرفته است. در همان ماه، عربستان اعلام کرد که رهبری مداخله نظامی در یمن علیه حوثیها — گروه شورشی که حوزه نفوذ ایران را به شبهجزیره عربستان گسترش میداد — را بر عهده گرفته است.
اسرائیل و متحدان خلیج فارس آمریکا شاید چشمانداز هژمونی ایران در خاورمیانه را بیش از حد بزرگنمایی کرده بودند، اما نمیشد انکار کرد که آشفتگی جهان عرب توازن قدرت منطقه را به نفع ایران تغییر داده بود. برای مخالفان خاورمیانهای برجام، این توافق صرفاً درباره تواناییهای هستهای ایران نبود، بلکه به تأثیر نسبی ایران نیز مربوط میشد. بر اساس مفاد این توافق، ایران تنها با پذیرش محدودیتهای برنامه هستهای خود از لغو تحریمها بهرهمند میشد و الزامی به کنترل نیروهای نیابتی خود در منطقه نداشت. در نتیجه، این توافق در حالی که ایران را از دستیابی به سلاح هستهای بازمیداشت، میتوانست نفوذ آن را افزایش دهد. بنابراین، کشورهای عرب دست به دست اسرائیل دادند تا بر این نقص تأکید کنند و از آن برای تضعیف برجام...👇
لینک متن کامل مقاله
https://khodaee.wordpress.com/2025/06/10/%d9%81%d8%a7%d8%b1%d9%86%d8%a7%d9%81%d8%b1%d8%b2-%d9%85%d9%88%d8%a7%d8%b2%d9%86%d9%87-%d8%ac%d8%af%db%8c%d8%af-%d9%82%d8%af%d8%b1%d8%aa-%d8%af%d8%b1-%d8%ae%d8%a7%d9%88%d8%b1%d9%85%db%8c/
1️⃣ جمهوری اسلامی در یک بزنگاه سرنوشتساز ایستاده: ادامه جدال ایدئولوژیک دائمی یا بازگشت عاقلانه به واقعگرایی.
2️⃣ دنیا با ما سازگار نمیشود؛ ما باید خود را با طبیعت سازگار کنیم. وقتی جاده میپیچد، اگر نپیچیم، سقوط میکنیم.
3️⃣ پیروزی در پافشاری بر بیراهه توهمات یک اقلیت نیست، افتخار در شجاعت پذیرش اشتباهات و اصلاح مسیر است.
4️⃣ تقسیم مردم به خودی و غیرخودی، و واگذاری منابع قدرت و ثروت به خودیها و جدال ایدئولوژیک فیلترینگ و حجاب و…، ستیز با طبیعت مردم و محکوم به شکست است.
5️⃣ ترامپ فرصتی برای تصمیمات دردناک و بازنگری در سیاستهای داخلی و خارجی است. وقت بازگشت از بیراهه توهمات و پذیرش واقعیتهاست.
🌿 جمهوری اسلامی به نقطهای رسیده که باید بین آرمانگرایی و واقعگرایی، یکی را انتخاب کند. اصولاً تصمیمگیری برای جمهوری اسلامی در موضوعات مهم همواره سخت بوده است. هنوز در موضوع ماهواره تصمیم مشخصی نگرفتهایم. تصمیم نهایی در موضوع حجاب هم در هالهای از ابهام است. در موضوع هدفمندی یارانهها هم همینطور. در سیاست خارجی نیز مشخص نکردهایم که به دنبال سازگاری با واقعیتها هستیم یا آرمانهایی همچون نابودی آمریکا و اسرائیل و شرق و غرب. اگر در پایان جنگ هشتساله با عراق به درستی تصمیم به پایان جنگ گرفتیم، از آن به عنوان شکست تلخ یا جام زهر یاد میکنیم. اما سازگاری با طبیعت شکست نیست، بلکه پیروزی بر توهمات ایدئولوژیک را باید جشن گرفت.
🌿 اکنون زمان شکستن نفس و پذیرش اشتباهات گذشته است
🔹 دیپلماسی ایرانی
✍ اسفندیار خدایی
مذاکرات هستهای سال ۲۰۱۵ دولت باراک اوباما با ایران در نهایت به توافق شکننده برجام انجامید؛ توافقی که در آغاز امیدهایی را برای رفع تحریمها، عادیسازی روابط ایران و غرب، و حل مناقشات هستهای برانگیخت، اما در نهایت نتوانست اهداف مورد نظر را محقق کند. ضعفهای ساختاری توافق، بیاعتمادی ماندگار و مخالفت بازیگران قدرتمند، این توافق را تضعیف کردند و به حاشیه راند. در نهایت، خروج دونالد ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۸ بار دیگر تنشها میان تهران و واشنگتن را شعلهور کرد و خاورمیانه را گرفتار بحرانهای پیدرپی ساخت.
اما امروز شش عامل کلیدی، مذاکرات ۲۰۲۵ را از مذاکرات ۲۰۱۵ متمایز میسازند و احتمال دستیابی به توافقی موفقتر و پایدارتر را افزایش میدهند. رفع مشکل ساختاری مذاکرات یعنی تغییر قالب مذاکرات از چندجانبه به دوجانبه، انگیزه شخصی ترامپ برای ثبت میراثی دیپلماتیک، تحولات توازن قدرت منطقهای پس از حملات ۷ اکتبر و درگیریهای بعدی، و همچنین تغییر مواضع بازیگران کلیدی مانند اسرائیل، کنگره آمریکا و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، همگی فضای مساعدتری برای توافق فراهم کردهاند. با توجه به تحولات منطقه، مذاکرات کنونی امکان موفقیت بیشتری دارند و حتی انتظار میرود توافق احتمالی ترامپ پایدارتر از برجام اوباما...👇
لینک متن کامل مقاله
http://irdiplomacy.ir/fa/news/2033252
لینک در توییتر👇
https://x.com/sepanj_khodaee/status/1927249453666189621?t=xxXRrUgQPD7sOOrFzP-tJQ&s=19